طراحی نمونه اولیه (prototype) نرم افزار و مدل سازی سه بعدی استاتیکی پارامترهای پتروفیزیکی و لیتولوژیکی یکی از مخازن نفتی ماسه سنگی جنوب

در سال های اخیر برای توصیف مخازن عمیق نفتی، استفاده از مدل های عددی سه بعدی حاوی اطلاعات زمین شناسی و سایرخصوصیات مخزن، به جای نقشه های دو بعدی رواج یافته است. مهمترین دلیل چنین رویکردی آن است که اتخاذ تصمیمات مهم برای توسعه ی میادین نفتی، باید بر پایه ی یک درک فراگیر و تصویر صحیح از توزیع سه بعدی خصوصیات پتروفیزیکی و لیتولوژیکی مخزن، استوار باشد. هدف از انجام این پایان نامه ارائه مدل هایی سه بعدی برای لیتولوژی و خصوصیات پتروفیزیکی مخزن آسماری در قسمت جنوب شرقی میدان نفتی اهواز، و تخمین حجم نفت برجای محدوده مورد مطالعه و پیشنهاد نقاط بهینه حفاری جهت افزایش دقت براوردهای اکتشافی و کاهش ریسک عملیات بهره برداری می باشد. برای این منظور از عمدتاً از امکانات نرم افزار های irap rms و wingslib و matlab استفاده شده است. میدان اهواز به صورت یک طاقدیس به طول 67 کیلومتر و عرض 4 تا 6 کیلومتر مابین طول های جغرافیایی 48 و 49 درجه و عرض های جغرافیایی 31 و 32 درجه در جنوب تا جنوب غربی فرو افتادگی دزفول شمالی قرار داشته و روند آن شمال غربی-جنوب شرقی به موازات رشته کوه زاگرس است. در این تحقیق از اطلاعات 32 چاه اکتشافی در نیمه جنوب شرقی این طاقدیس که از نظر خصوصیات مخزنی مشابهت بیشتری دارند استفاده شده است. پیش از اجرای مدل سازی لازم است تا داده های حجیم و پیچیده مورد استفاده در این پایان نامه که لاگ های برداشت شده از چاه های موجود در منطقه در یک محدوده زمانی وسیع و با تکنولوژیها و فرمتهای متفاوت ذخیره سازی شده بودند، به گونه ای مدیریت شوند که اطلاعات مورد نیاز در مراحل مختلف مدلسازی را بتوان از آنها استخراج نمود. برای این منظور یک سیستم مدیریت پایگاه داده ها با استفاده از نرم افزار sql server 2008 طراحی، ایجاد و مورد استفاده قرار گرفت. در اولین مرحله این تحقیق مقادیر خصوصیات پتروفیزیکی مخزن در کلیه 32 چاه مورد استفاده از طریق شبکه عصبی بهینه تخمین زده شد و سپس با استفاده از نتایج آنالیز واریوگرام ها در جهات مختلف سه بعدی و تعیین بیضوی آنیزوتروپی، مدل های کریجینگ سه بعدی شاخص و معمولی برای خصوصیات پتروفیزیکی و مدل های لیتولوژی با استفاده از روش شبیه سازی شاخص متوالی ساخته شدند. با بررسی دقیق این مدل ها مشخص گردید که افق های زیرین بخش نفت ده سازند آسماری شامل a61،a62، m211، m212، m221،m222 تراوایی افقی بیشتری (بطور متوسط 800 میلی دارسی) نسبت به دیگر افقهای بخش نفت ده سازند آسماری (با میانگین حدود 50 میلی دارسی) از خود نشان می دهند. همچنین نتایج نشان داد که مخزن آسماری در افق های متعددی، دارای تخلخل موثر بالا بوده و در حالت کلی تخلخل موثر روندی افزایشی با عمق از خود نشان می دهد. با بررسی های بیشتر معین شدکه افق های a1، a2، a31، a32، a4، a61، a62، m211، m212، m221، m222 دارای تخلخل موثر بالاتری (با میانگین حدود 0.3) نسبت به دیگر افق های مخزن آسماری که اغلب تخلخلی کمتر از 0.05 دارند، می باشند. از نقشه های افقی و برشهای عمودی مدل اشباع آب چنین برداشت می شود که اشباع آب در بیشتر نقاط مخزن پایین بوده و تنها در مکان های خاصی از افق های a1، a2، a51و a52 دارای مقادیر بالا می باشد. مقایسه نتایج مدل های کریجینگ شاخص و معمولی موید صحت و انطباق بسیار خوب مدل های ساخته شده با یکدیگر و همچنین با چاههای مشاهده ای می باشد. در ادامه و با پس پردازش نتایج حاصل از کریجینگ شاخص و ساختن مدل pepst نقاط بهینه حفاری جهت کاهش ریسک بهره برداری پیشنهاد شدند. در انتها ضمن ارائه مدل اولیه (prototype) نرم افزار مدل سازی سه بعدی استاتیکی پارامترهای پتروفیزیکی و لیتولوژیکی مخزن تحت مطالعه، حجم نفت برجای نیمه جنوب شرقی مخزن نیز با استفاده از نتایج مدل ها و انجام محاسبات مربوطه برابر با 1732576984 متر مکعب تخمین زده شده است. کلمات کلیدی: مخزن آسماری، میدان نفتی اهواز، کریجینگ شاخص، کریجینگ ساده، تخمین e-type و تابع pepst